Ciro Primleri İle İlgili KDV İadesinde Bitmeyen Sorunlar: İpe Un Sermek / Zeki Gündüz

 Değerli DÜNYA okurları;

Önceki yıllarda düşük oranlı KDV’ye tabi mal satan şirketlerin indiremedikleri KDV’nin mahsup ve iadesinde sorun yaşanmazken, konu birden sorunlu hale geldi.

Ciro primi nedir?

Mal satan şirketler, alıcıların daha fazla mal almalarını özendirmek için ciroya bağlı (çeşitli adlarla) ilave indirimler sağlarlar. Bu indirim aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık dönemler itibariyle, belli bir ciro aşıldığında satış primi, hâsılat primi, yılsonu iskontosu vb. adlarla uygulanıyor olabilir.

Uzun yıllar hizmet dendi

Mali İdare uzunca bir süre “ciro primi”nin ayrı bir hizmet olduğunu (26 Seri No’lu KDV Genel Tebliği) iddia etti ve KDV oranının da satılan malın oranından farklı, genel oran olduğu şeklinde uygulamaya yön verdi.

116 Seri No’lu KDV Genel Tebliği

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 116 Seri No’lu KDV Genel Tebliği’nin “6.2. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilmeyip, Yıl Sonlarında, Belli Bir Dönem Sonunda ya da Belli Bir Ciro Aşıldığında Yapılan İskontolar” başlıklı bölümünde; fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmeyip, yıl sonlarında, belli bir dönem sonunda ya da beli bir ciro aşıldığında (satış primi, hasılat primi, yıl sonu iskontosu gibi adlarla) yapılan iskontolar esas itibariyle, asıl işleme ilişkin KDV matrahının değişmesi sonucunu doğurduğu, dolayısıyla KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu bu gibi durumlarda KDV Kanununun 35 inci maddesine göre düzeltme yapılması gerektiği açıklanmıştır.

Bu itibarla, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmeyip belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında yapılan iskontolar nedeniyle KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu hallerde düzeltme işlemi, alıcı tarafından satıcı adına bir fatura ve benzeri belge düzenlenmek ve bu amaçla düzenlenecek belgede, KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle yapılmaktadır.

Buna göre, mal tesliminde bulunduğunuz bayiler ve satış noktaları tarafından firmanıza düzenlenen faturalarda gösterilen söz konusu primlerden; düzenli ödeme primi, iadesizlik primi, özel müşteri primi ve palet iadesi primi faturalarında, KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanacaktır.

Yaşanan sorunlar ne?

Mali İdare önce ciro priminin düşük oranlı KDV’ye tabi mal satışı ile ilgili olmadığını, bu nedenle de ciro primleriyle ilgili yüklenilen KDV’nin iade konusu yapılamayacağını iddia etti.

Daha sonra yukarıda okuduğunuz 116 Seri No’lu KDV Genel Tebliği’nde yaptığı açıklamalarla bu iddiasından vazgeçti. Mali İdare de bu tebliğle, ciro primlerinin mal bedellerinden indirim olduğunu kabul etmiş oldu.

İade ile ilgili yaşanan ikinci iddia “dönemle” ilgili geldi. Ki ağırlıkla bugün tartışmalar bu çerçevede yürüyor. Mali İdare satılan malla ilgili olup aynı dönemde ödenmeyen ciro primlerinin KDV’ni iade etmek istemiyor.

Ciro primi ne zaman kesinleşir?

Ciro primine niteliği gereği belirlenen şartların oluşması, gerçekleşmesi ile hak kazanılır. Bugün satılan malla ilgili ciro priminin şartları (belli bir miktara, ciroya erişme vb.) üç ay sonra oluşuyorsa, üç ay sonra oluşmuş ve ödenmiş ciro primi nedeniyle yüklenilen KDV’yi iade etmem, sadece indirimde dikkate alabilirsiniz denemez.

Ciro priminin satılan malla ilgili olduğu, bir indirim nev’i olduğu artık tartışmasız.

Kanun gereği de düşük oranlı KDV’ye tabi mal satanların indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin iadesi de yapılmak zorunda.

Ciro primi şartları oluştuğunda, yüklenilip indirilemeyen KDV’nin ya doğduğu dönemde iadesine imkan vermek ya da ilgili olduğu satışla ilişkilendirilip, geçmiş dönemleri düzelterek iadesine imkan vermek gerekir.

Aksi uygulama kim ne derse desin, “ipe un sermektir”.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 18.09.2013)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.