Emekli Olamazsınız Konuya Hakim Değilsiniz? / Vedat İlki

 Çalışanların , isteğe bağlı prim ödeyenlerin ,hizmet borçlanması yapanların tek birleştikleri ortak nokta ne zaman emekli olurum?

Emekli olduğumda ne kadar maaş alırım?

Borçlanmalar emekli aylığıma etkisi nedir?

Emekli aylığı hesaplama da hangi süreler dikkate alınır?

Fiili Hizmet,İtibari Hizmet Nedir?

Son Yedi Yıl Hesabı Nedir?

Bu sorular tüm kesimler tarafından başta SGK ilgili birimlerin yanında ,İnsan Kaynaklarında çalışanlara , sosyal güvenlik alanında danışmanlık verenlere , sosyal güvenlik köşe yazarlarına kadar geniş yelpazede soruluyor ,o soruların cevapları  aranıyor.

Aslında soruların cevapları medya da ve internet ortamında çözüm yolları içeren ipuçları zaman zaman işleniyor.

Ülkemizde Sosyal Güvenlik bilinci oturmadığı için ,soru soranların aklının bir köşesinde körebe misali sorunlarına cevap aranıyor.

Gündüz yolda yürürken Sosyal Güvenlik Kanunları karşısında bocalayan vatandaşlarımız ,kör olanlar fener ve pusulaya ihtiyaç duyuyor.

Özellikle emekli aylığına etki eden en önemli unsur ödenen prim matrahları ve gün sayıları önem taşıyor.

Emekli olmak istediğinizde;

a.)Yaş

b.)Gün

c.)Yıl

gibi şartları bilmek gerekiyor.

Kısmi yada tam aylık anlamında Kadın ve Erkek de 50 yaş /55 yaş anlamının ne olduğunu kavramak gerekir.

SSK ve Bağ-Kur adına prim ödeyenlerde 08/09/1999 öncesi ,2000 sonrası,2008/10 dönem sonrası maaş hesaplamalarını bilerek soru soranların cevapları aranıyor.

Emekli sandığına tabi olanlarda ise taban aylık uygulaması hakim olduğundan mülga 5434 tabi olanlarda fazla sıkıntı olmuyor.

5434 sayılı Kanun ile bağlantılı olan 657 sayılı memur hakları ile ,Özelleştirme kapsamında çalışanların haklarını da takip etmek gerekiyor.

Engelli ve malullük kavramları faklı olduğundan emekli statüleri ,aylık hesaplamaları da farklı özellik içeriyor.

EK/5 ve EK/6 dediğimiz çalışma biçimi,ev hanımlarına tanınan vergi muafiyeti ile ödenen indirimli primlerle ayın 30 olmasına rağmen matrahın düşüklüğü emekli aylığına etkisi farklı olmaktadır.

Örneğin Reform yasa ile birlikte ilk defa sigortalı olunan tarihlerde incelikler;

08.09.1999 (dahil) ila 30.04.2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar

4/1-(a) / işçi sigortalıları için

4447 sayılı Kanunla 506 sayılı Kanunun 60. maddesinin (A) fıkrasındaki yaşlılık aylığına hak kazanma seçenekleri üçten ikiye indirilerek, 08.09.1999 (dahil) tarihinden sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için;

Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7000 gün veya,

Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün,

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak seçeneklerinden birinin yerine getirilmesi öngörülmüştür.

Kanunun geçici 9. maddesinin birinci fıkrasında aynı hüküm korunmuştur.

4/1-(b) :Bağ-Kur sigortalıları için

Kanunun geçici 9. maddesinin ikinci fıkrasında 4/1-(b) kapsamında olup, 08.09.1999 tarihinden 30.04.2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar;

Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya,

Kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemesi,

şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanacaklardır.

 

Okurum soruyor ve sitem ediyor;

Annem 1949 yılında doğdu.Ev hanımlığından dolayı 06/03/2000 tarihinde Bağ-Kur statüsüne girdi.10 yıl kadar prim ödedik,danıştığımız bir muhasebeci acilen annemin bir işyerinde SSK çalışması gerektiğini söyledi.

Son 3,5 yılı SSK çalışırsa hem fazla emekli aylığı alacağını hem de kısa sürede emekli olacağını söyledi.

Okurumuza bunun böyle olmadığını söylediğimde hem şaşırdı ,hem de bize işi bilmediğimizi söyledi.

Çünkü okuru yanıltan muhasebeci arkadaş;

4759 sayılı Kanunla 23.05.2002 tarihinden geçerli olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 81. maddesinde yapılan değişiklikle anılan bendin (a) alt bendinde yer alan 15 yıl + 50/55 yaş + 3600 gün koşuluna göre yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 08.09.1999 tarihinden 23.05.2002 tarihine kaydırılmış ve bu tarihten sonra emekli olacaklar için 15 yıl, 3600 gün ve 50/55 yaş şartlarını yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülmüştür.

23.05.2002 tarihinde öngörülen şartları yerine getiremeyenler, bu şartları aşağıda belirtilen tarih aralıklarından hangi tarih aralığında yerine getiriyorsa o yaşlarda aylığa hak kazanacaklardır.

- 24.05.2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

- 24.05.2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

- 24.05.2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

- 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.05.2011 ile 23.05.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

- 24.05.2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları,

halinde yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.

Yukarıdaki yazıyı dikkate alarak emekliliklerini planladıklarından sorularının cevabının o olmadığını öğrendiğinde soğuk bir duş almış oluyordu.

Bu düzenleme ise 08/09/1999 öncesi SSK olanlar için geçerli olan bir düzenleme idi.

a.)08/09/1999 tarihinden sonra Bağ-Kur kapsamına alınmış,25 tam yıl ve 58 yaş

b.)Kısmi Aylık ile ilgili 60 yaş 15 tam yıla ihtiyaç var.

c.)SSK ise 58 yaş 7000 gün yada 25 yıl sigortalılık süresi 4500 gün gereklidir.

Bunu dile getirdiğimizde Bağ-Kur statüsünde kalması gerekirken algı ve bilgi hatası ile birlikte yanlış yolda devam edilmiştir.

Gerçekte sorunun cevabı;

SSK'dan emekli olması için  ya 7 bin günü doldurması ya da 4 bin 500 günle emeklilik için 2025 yılını beklemesi gerekmektedir. Hal böyle olunca SSK emekliliği daha öte bir tarihte gerçekleşecek olumsuz seçenek konumundadır. 

Halbuki 1949 doğumlu olan okurumuzun annesi Bağ-Kur'dan yaştan kısmi emeklilik için 60 yaşını 2009 yılında doldurmuş, 15 yıl sigortalılık süresini ise 06/03/2015 tarihinde dolduracaktır.

5400 günü olması yeterli iken yanlış tercihle SSK statüsünden emekliliğe geçiş yaptığı için Bağ-Kur emekliliğine geri dönmek amacıyla bu sefer ihtiyacı olmadığı halde 2829 sayılı Kanuna göre 3,5 yıl daha Bağ-Kur statüsünde prim ödemesi gerekmekte hem de emekli aylığı hesaplanırken aylıkta düşüşe yol açılmış olacaktır.  

 

Yani hem okur hem de muhasebeci arkadaşın konuya hakim olmaması parasal değeri büyük bir yanılgıyı el birliği ile hazırlamıştır.

Buna rağmen ısrarla 08.09.1999 (dahil) ila 30.04.2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar

15 yıl 3600 ne zaman emekli oluruz soruları,Bağ-Kur Kadın sigortalıların 25 yıl olan prim ödeme süreleri gibi.

Genelde konuyu yeterince bilmeyen ve kavrayamayanlar ,bu işin uzmanı olan Sosyal Güvenlik Müşavirlerini dikkate almadan , kulaktan dolma bilgilerle hareket edenler eliniz boş dönersiniz.

 

 NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM  hayalinizi başka bahara ertelemeden önce ,çözüm ortağınız  olan  SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRİ'ne   danışarak hareket etmeniz halinde ,günün sonunda siz kazanan olursunuz.

(Kaynak: alitezel.com | 12.01.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.