Parası Ödenmeyen, 6 Günde Başvurup Tazminatını Alır / Okan Güray Bülbül

 İş Kanunu'na göre patron çalışanının maaşını 20 gün süreyle geciktirirse işçi, sözleşmesini feshedebilir. Fakat bunun için en fazla 6 gün içinde başvuru yapmak zorunda. Aksi halde işçi tüm haklarını kaybeder. 

İş Kanunu’nun 34. maddesi, işçilere ücretin ödenme gününden itibaren 20 gün içinde ödenmemesi halinde işi bırakma hakkı tanıyor. Yani kanun ücreti zamanında yatmayan işçi çalışmaya devam etmek zorunda değil diyor. Bundan daha önemlisi ücreti zamanında yatmayan işçi işinden ayrılıp işverene kıdem tazminatı için dava açabilir. Ancak bunun için bazı koşulların varlığı gerekli. Ücretin işveren tarafından mücbir nedenler dışında zamanında ödenmemesi durumunda işçiler toplu olarak işi bırakabilirler. 

YERLERİNE İŞÇİ ALINAMAZ

İşçilerin toplu olarak işi bırakmaları bu kapsamda grev olarak değerlendirilemez. Dolayısıyla işçilere haksız bir nedenle grev yapmış veya işe mazeretsiz olarak gelmemiş muamelesi yapılamaz. Diğer yandan İş Kanunu ücreti zamanında yatmadığı için işi bırakan işçilerin korunması adına bu kişilerin yerine işyerine yeni işçi alınamayacağını da hüküm altına almıştır. Yani işveren ücretlerini zamanında ödemediği işçileri çıkartarak bu işçilerin yerine yenilerini alamaz. Ücretin ödenme gününden itibaren mücbir nedenler dışında eğer 20 gün süre geçmişse işçiler işi bırakıp bırakmama kararını 6 işgünü içerisinde vermek durumundadırlar. 

YAN HAKLAR İÇİN GEÇERLİ

Eğer ücretin ödeme gününden 20 gün geçmiş, ücretler ödenmemiş ve işçiler bunu takiben 6 işgünü içerisinde dava açmamışlarsa bu haklarını kaybederler. Dolayısıyla işçilerin bu konuyla ilgili ne yapacaklarına 6 işgünü içerisinde karar vermeleri şart. Aksi halde işi bırakma ve tazminat talep etme haklarını kaybederler. Ücretin zamanında ödenmemesi durumunda işçilere sağlanan haklar Yargıtay’a göre ücretin eki niteliğindeki ödemeleri de kapsamaktadır. Yani yalnızca ücret değil, ikramiyesi zamanında yatmayan işçi de işi bırakabilir. Bu gibi durumlarda ikramiyenin ödenme zamanı ve nedeni de dava açmak için önemlidir. 

Kıdem tamam, ihbar alamaz

Ücreti zamanında ödenmediği için işi bırakan işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş demektir. Yani kıdem tazminatı talebinde bulunabilir. Fakat bu durumda işçi işi kendisi bırakmış olduğu için ihbar tazminatı talebinde bulunamaz. Diğer yandan ücreti zamanında ödenmediği için işi bırakan işçi işsizlik maaşına başvuru yapabilir.  

En yüksek faiz uygulanır

Bu doğrultuda zamanında ödenmeyen ücretlere mevduata ödenen en yüksek faiz oranı uygulanır. Yani işçi geç ödenen ücreti için işverenden faiz talep edebilir. Fakat çoğu kez işçiler ücretlerini alabildiklerine sevinerek, sonrasında işverenlerden herhangi bir faiz talep etmemektedirler. 

Yargıtay kararı ne diyor? 

Konuyla ilgili Yargıtay kararları işçilerin bu gibi durumlarda nasıl hareket etmesi gerektiğini açıklıyor: 
? İşçi işi bırakmalı fakat mutad yani düzenli işleri yapmalıdır.  
? İşçi iş sözleşmesini feshederken işverene ihtarname çekmeli ve vadesi geldiği halde 20 gün süresince  ödenmeyen ücret alacağı nedeniyle iş sözleşmesini feshettiğini yazılı olarak bildirmek zorundadır. 

3 SORU 3 CEVAP

50 yaş koşulu kaldırılmadı

Soru: Ben 17.02.1986 - 15.10.2002 tarihleri arasında 16 yıl 8 ay devlet memuru olarak görev yaptım. 28.01.1963 doğumluyum. Sizden öğrenmek istediğim AYM’nin geçen yıl iptal ettiği ve Meclis'in düzenleme yapma süresi 19.01.2015 tarihinde dolmuş olan yasaya göre emeklilik dilekçesi versem 61 yaşı beklemeden hemen emekli olabilme imkanım bulunuyor mu? (Vecdi Öz)
Cevap:  SGK bu konudaki kararı 8.9.1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşta olanlar bu haktan yararlanabilir olarak değerlendirdiğini ifade etti. Dolayısıyla siz 8.9.1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşta olmadığınız için 10 yıl hizmet ve 61 yaş koşulu ile emekli olamazsınız. 

Zaten üç yıldır emeklisiniz!

Soru: 08.09.1977 doğumluyum. Yüzde 52 engellilik raporum var. 4a işe giriş tarihim 01.03.1996, işten çıkış tarihim ise 09.09.2008. 4/b işe giriş tarihim 01.10.2008 halen çalışıyorum. LTD şirkete yüzde 99 ortağıyım. Engelli emekliliğinden yararlanabiliyor muyum? (Meral Akbulut)
Cevap: 4.320 gün prim ve 16 yıl sigortalılık şartlarına tabisiniz. Prim gününüz fazlasıyla dolmuş. 24.03.2012 tarihinde emekli olmaya hak kazanmış durumdasınız.

Yapılandırırsanız yaş şartı da düşer 

Soru: Babam beni 1984'te işyeri sahibi yapmış ve 1 yıl sonra tekrardan kendi adına kayıt yaptırmış ama benim Bağ-Kur'u da dondurmuş. Şu anda SSK'lı olarak çalışmaktayım. Emsal arkadaşlarım emekli, benim durumumda olanlar ne yapmalı? (İsimsiz)
Cevap: Dondurulmuş Bağ – Kur sürelerinizi borçlandırma kapsamında yeniden yapılandırarak ödeyebilme şansına sahipsiniz. Bu durumda emekliliğinize daha kısa bir süre kalmış olur. Ayrıca emekli olmanız için gerekli yaş şartı da düşer. Bağ – Kur sürenizi canlandırmanızda fayda var.

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 27.01.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.