Doç. Dr. Doğan Bozdoğan VUK. 359’daki Cezaların Caydırıcılığı Üzerine Bir Değerlendirme (18.04.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

BASINDAN YAZILAR

2016 Yılında Sosyal Güvenlik Primleri De Zamlandı / Vedat İlki - MuhasebeTR

2016 Yılında Sosyal Güvenlik Primleri De Zamlandı / Vedat İlki

2016 Yılında Asgari ücret %30 oranında artış oldu.Bununla birlikte SGK primleri ve idari para cezaları da %30 oranında artmıştır.

4857 sayılı İş Kanununun 39. maddesine istinaden Asgari Ücret Tespit Komisyonunca 2016 yılı için uygulanacak olan asgari ücret,1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihi için tespit edilerek, 31.12.2015 tarihli ve 29579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Asgari Ücret Tespit Komisyonunca milli seviyede tek asgari ücret tespitine oybirliğiyle karar verilmiş olup alınana karara istinaden;

- 1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri için, bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretleri 54,9 (elli dört dokuz) Türk Lirası,

olarak tespit edilmiştir.

Buna göre, 1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında, 16 yaşından küçük olanlar da dahil olmak üzere sigortalılar için sigorta primine esas günlük ve aylık kazançların alt ve üst sınırlarında, idari para cezalarında, geçici iş göremezlik ödeneklerinde, yurtdışında geçen süreler ile hizmet borçlanmalarında, isteğe bağlı sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri primlerde dikkate alınacak tutarlar aşağıda belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları

Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalılar için;

Özel sektörde

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında sigorta primine esas;

Günlük kazanç alt sınırı : 54,90 TL,

Aylık kazanç alt sınırı : 1.647,00 TL,

Günlük kazanç üst sınırı : 356,85 TL,

Aylık kazanç üst sınırı : 10.705,50 TL,

Kamu sektöründe

15.12.2015 - 14.1.2016 döneminde sigorta primine esas kazanç alt sınırı;

2015 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için : 42,45 TL x 16 gün = 679,20 TL,

2016 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 54,90 TL x 14 gün = 768,60 TL,

15.12.2015-14.1.2016 devresi için : 679,20 TL + 768,60 TL = 1.447,80 TL,

15.12.2015 - 14.1.2016 döneminde sigorta primine esas kazanç üst sınırı;

2015 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için : 275,93 TL x 16 gün = 4.414,88 TL,

2016 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 356,85 TL x 14 gün = 4.995,90 TL,

15.12.2015-14.1.2016 devresi için : 4.4418,88 TL + 4.995,90 TL = 9.410,78 TL,

15.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında sigorta primine esas;

Aylık kazanç alt sınırı : 1.647,00 TL,

Aylık kazanç üst sınırı : 10.705,50 TL,

Çırak ve öğrenciler

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin, yaş durumlarına göre asgari ücretlerinin % 50’si sigorta primlerinin hesabına esas tutulmaktadır.

Buna göre, aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin prime esas kazançları;

a) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında;

Günlük kazanç tutarı : 27,45 TL,

Aylık kazanç tutarı : 823,50 TL,

b) Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında düzenleyenler için;

15.12.2015 ila 14.1.2016 dönemi için;

2015 yılı Aralık ayı günlük kazanç tutarı : 42,45 TL x % 50 = 21,23 TL,

2016 yılı Ocak ayı günlük kazanç tutarı : 54,90 TL x % 50 = 27,45 TL,

2015 yılı Aralık ayının ikinci yarısı için : 21,23 TL x 16 gün = 339,68 TL,

2016 yılı Ocak ayının ilk yarısı için : 27,45 TL x 14 gün = 384,30 TL,

15.12.2015-14.1.2016 devresi için aylık kazanç : 339,68 TL + 384,30 TL = 723,98 TL,

Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları;

5510 Sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların;

- Yemek parası:

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında; 54,90 TL x % 6 = 3,29 TL(Günlük),

- Çocuk zammı:

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında; 1.647,00 TL x % 2 = 32,94 TL

- Aile zammı (yardımı):

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında; 1.647,00 TL x %10 = 164,70 TL (Aylık)

tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Olmayan Ülkelerde İş Üstlenen İşverenlerce Yurt Dışındaki İşyerlerinde Çalıştırılmak Üzere Götürülen Sigortalılar

11.9.2014 tarih, 29116 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6552 sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 50. maddesi ile, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesinin birinci fıkrası “sigorta primine esas kazanç üst sınırı sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri için 3 katıdır.” şeklinde değiştirilmiştir.

Söz konusu hükme istinaden, sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında sigorta primine esas;

Günlük kazanç alt sınırı : 54,90 TL,

Aylık kazanç alt sınırı : 1.647,00 TL,

Günlük kazanç üst sınırı : 164,70 TL

Aylık kazanç üst sınırı : 4.941,00 TL,

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında primlerini kendileri ödeyen sigortalıların prime esas aylık kazançlarının alt ve üst sınırları ile ödenecek prim tutarları

5510 sayılı Kanunun Ek 5. maddesine tabi sigortalılar

Kanunun ek 5. maddesine tabi olarak tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar,

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 23 x % 34,5 = 435,63 TL,

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 23 x % 34,5 = 2.831,61 TL(*),

ödeyeceklerdir.

5510 sayılı Kanunun Ek 6. maddesine tabi sigortalılar

Kanunun ek 6. maddesine tabi olarak ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar,

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 23 x % 32,5 = 410,38 TL(*),

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 23 x % 32,5 = 2.667,45 TL,

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 23 x % 35,5 = 448,26 (*)TL,

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 23 x % 35,5 = 2.913,68TL,

ödeyeceklerdir.

EK MADDE 9 KAPSAMINDA EV HİZMETLİSİ

Ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıranlar % 34,5 oranındaki prim öderler Bu primin % 20’si uzun vadeli sigorta kolları, % 12,5’i genel sağlık sigortası, % 2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir. İşverenden ayrıca % 1 sigortalı, % 2 işveren hissesi olmak üzere % 3 oranında işsizlik sigortası primi de tahsil edilir.

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 30 x % 34,5 = 568,22 (*)TL,

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 30 x %34,5 = 3.693,40(*)TL

ödeyeceklerdir.

Ev Hizmetlerinde On Günden Az Çalıştırılacaklara İlişkin Form 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında çalıştıran ve sigortalının bildirilmesi amacıyla kullanılır.

Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalıştıranlar % 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi öderler.

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 9 x % 2 = 9,88 TL,

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılar

a) 5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin (g) bendine göre sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödeyenler;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık alt sınırı, 54,90 TL x 30 x % 20 = 329,40 TL,

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık üst sınırı, 356,85 TL x 30 x % 20 = 2.141,10 TL,

b) Ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanlardan kalan sürelerinde isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler;

İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında,

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 x 30 x % 32 = 527,04 TL (/ 30 x gün sayısı),

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 x 30 x % 32= 3.425,76 TL (/ 30 x gün sayısı),

İşsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;

1.1.2016-31.12.2016 tarihleri arasında,

Aylık kazanç alt sınırına göre: 54,90 x 30 x % 35 = 576,45 TL (/ 30 x gün sayısı),

Aylık kazanç üst sınırına göre: 356,85 x 30 x % 35 = 3.746,93 TL(*) (/ 30 x gün sayısı),

ödeyeceklerdir.

2925 sayılı Kanuna tabi sigortaların prime esas kazanç ve ödeyecekleri prim tutarı;(TARIM SSK)

2925 sayılı Kanuna tabi sigortalıların prime esas günlük kazançları, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazancın günlük alt sınırı, prim ödeme gün sayısı ise her ay için 15 gündür. Prim oranı ise; %12,5'i genel sağlık sigortası primi, % 20'si malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi olmak üzere toplam %32,5’dir.

Buna göre, 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalıların, prime esas kazanç tutarı ve ödeyecekleri prim tutarı:

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında;

54,90 TL x 15 x % 32,5 = 267,64(*) TL,

olacaktır.

BAĞ-KUR

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalıların prime esas günlük kazançlarının alt ve üst sınırlarına göre ödeyecekleri aylık prim tutarları

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin;

- (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerine tabi sigortalıların,

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında;

Günlük kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 30 x % 34,5 = 568,22 TL(*),

Günlük kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 30 x % 34,5 = 3.693,40 TL(*),

- (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılar ile köy muhtarlarının,

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında;

Günlük kazanç alt sınırına göre: 54,90 TL x 23 x % 34,5 = 435,63 TL,

Günlük kazanç üst sınırına göre: 356,85 TL x 23 x % 34,5 = 2.831,61 TL(*),

prim ödeyeceklerdir.

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılardan;

a) Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası primi ödeyenler;

1.1.2016 ila 31.12.2016tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık alt sınırı, 54,90 TL x 30 x % 32 = 527,04 TL,

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık üst sınırı, 356,85 TL x 30 x % 32 = 3.425,76 TL,

b) Kanunun geçici 16. maddesine göre sigortalı olan isteğe bağlı kadın sigortalılar;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında; 54,90 TL x 23 x % 32 = 404,06 TL,

prim ödeyeceklerdir.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI

5510 sayılı Kanunun 60. maddesine göre genel sağlık sigortalılarının prime esas günlük ve aylık kazançları

5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;

- Aylık geliri, asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar (60 g1) olduğu tespit edilenler için, 1.647,00 TL / 3 = 549 TL x % 12 = 65,88 TL,

- Aylık geliri, asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar (60 g2) olduğu tespit edilenler için, 1.647,00 TL x % 12 = 197,64 TL,

- Aylık geliri, asgari ücretin iki katından fazla (60 g3) olduğu tespit edilenler için, 1.647 TL x 2 = 3.294,00 TL x % 12 = 395,28 TL,

olacaktır.

5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında olanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;

1.647,00 TL x 2 = 3.294,00 TL x % 12 = 395,28 TL,

olacaktır.

5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin yedinci fıkrası kapsamındaki yabancı uyruklu öğrencilerin ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;

1.647,00 TL / 3 = 549,00 TL x % 12 = 65,88 TL,

olacaktır.

5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında 19.3.1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olup bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanların ödeyecekleri genel sağlık sigortası primi;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;

1.647,00 x % 6 = 98,82 TL

olacaktır.

YURTDIŞI BORÇLANMA

8.5.1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışında geçen sürelerin ve 5510 sayılı Kanunun 41. maddesine göre yapılacak hizmet borçlandırılmasına esas tutar

3201 sayılı Kanunun 4. maddesi ve Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 10. maddesi gereğince borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı ile 5510 sayılı Kanunun 41. maddesine göre yapılacak hizmet borçlanması taleplerinde borçlanılacak günlük tutar, başvuru tarihindeki, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32’sidir.

Buna göre, 2016 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında, yurtdışında geçen süreler ile 41. maddede belirtilen hallere ilişkin sürelerin borçlanılmasında;

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında,

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının alt sınırı; 54,90 TL x % 32 = 17,57 TL(*), üst sınırı; 356,85 TL x % 32 = 119,19 TL,

esas alınacaktır.

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN BORÇLANMASI

4857 sayılı İş Kanununa göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 41. maddesinin (i) bendi kapsamında kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandırılmasında 1.1.2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından bu kişilerin genel sağlık sigortası prim borcu olması halinde % 32 oranı üzerinden, borç bulunmaması halinde % 20 oranı üzerinden hesaplama yapılacaktır.

1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında,

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının alt sınırı; 54,90 TL x % 20 = 10,98 TL,

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının üst sınırı; 356,85 TL x % 20 = 71,37 TL,

esas alınacaktır.

GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ

Geçici iş göremezlik ödeneklerinin alt sınıra tamamlanması

5510 sayılı Kanunun 18. maddesinin 4. fıkrası uyarınca; iş kazaları ile meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortalarından, yeniden tespit edilen alt sınırların altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış yahut kazanacak olanların bu ödeneklerinin, günlük kazancın alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlanılarak, değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenmesi gerekmektedir.

Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 5. maddesinde sayılan sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;

- 1.1.2016 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam eden ve geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları, 54,90 TL altında hesaplanmış olanların, 1.1.2016 tarihinden 31.12.2016 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri 54,90 TL asgari günlük kazanç üzerinden,

Çırak ve öğrencilerin geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;

- 1.1.2016 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam eden ve geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları, 27,45 TL altında hesaplanmış olanların, 1.1.2016 tarihinden 31.12.2016 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri 27,45 TL asgari günlük kazanç üzerinden,

hesaplanacaktır.

İDARİ PARA CEZASI

İdari para cezaları

5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, aynı Kanunun 102. maddesi gereğince, fiil tarihinde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen aylık asgari ücret dikkate alınarak idari para cezası uygulanması gerekmektedir.

Buna göre, 1.1.2016 ila 31.12.2016 tarihleri arasında işlenen fiiller için 1.647,00 TL, esas alınarak idari para cezası uygulanacaktır.

NOT:Bilgi amaçlı hazırlanmış olup,SGK tarafından genelge ile açıklanan değerlerin dikkate alınması,cenaze ve süt parası için de aynı kural geçerlidir.

Bordro parametresi düzenleyenlerin resmi kurumların açıklamalarını dikkate almadan işlem yapmamaları konusunda uyarmak isterim.

Vergi alanında GİB,SGK primleri için SGK resmi sayfaları ziyaret edilmesi gerekir.

a=>

(Kaynak: Ali Tezel | 18.01.2016)