Hangi Hallerde Kıdem Tazminatı Alabilirsiniz? / Şevket Tezel

 Zaman zaman fona dönüştürme hazırlıklarıyla gündeme oturan kıdem tazminatında hala eski uygulama devam ediyor. Peki, hemen tüm çalışanları ilgilendiren bu önemli hak konusunda önemli noktalara vakıf mıyız? Dilerseniz kendi kendimize bir sınayalım.

Evlenme Sebebiyle Kadın İşçinin Kıdem Tazminatına Hak Kazanmasında Gerekli Unsurlar Nelerdir?

Evlenen kadın işçinin, nikâh tarihinden itibaren bir yıl içinde, evlenme sebebiyle işyerinden ayrılma talebinde bulunması halinde, “evlenme sebebiyle” kıdem tazminatına hak kazanır. Bu talep tarihi nikâh tarihinden itibaren bir yılı aşarsa artık evlenme sebebiyle iş akdinin feshi hakkı zayi olur. Kadın işçinin evlenme nedeniyle iş akdini feshetmesi halinde kıdem tazminatının ödenme tarihi iş akdinin feshedildiğinin işverene bildirildiği tarih olur. Çalışmasını sürdürürken bu tazminatı almak için kocasından ayrılarak tekrar aynı kişi ile evlenme halinde evlenen bu kadına evlenerek işten ayrılacak olmasından dolayı kıdem tazminatı verilmez.

Muvazzaf Askerlik Sebebiyle Biten İş Sözleşmeleri Dolayısıyla Kıdem Tazminatı Almanın Koşulları Nelerdir?

Kıdem tazminatını düzenleyen ve halen yürürlükte olan, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca, muvazzaf askerlik sebebiyle işten ayrılmalarda; kıdem tazminatına hak kazanmak için lazım olan bir senelik çalışma süresini tamamlamış kaydıyla kıdem tazminatı alınabilmektedir. Yani bu şartla muvazzaf askerlik sebebiyle sona eren iş sözleşmeleri dolayısıyla kıdem tazminatı bir yılın dolmuş olması koşuluyla hizmet akdinin muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle feshedildiği tarihten itibaren alınabilmektedir.

Muvazzaf Askerlik Sebebiyle Biten İş Sözleşmeleri Dolayısıyla Kıdem Tazminatı Almayan İşçinin Bu Hakkı Kaybolur mu?

İşçilerin muvazzaf askerlik ödevi nedeniyle silah altına alınmaları halinde, askere giderken kıdem tazminatlarını almalarına rastlandığı gibi kıdem tazminatını almadan gitmeleriyle de karşılaşılmaktadır. İşçiler askere giderken kıdem tazminatlarını almamaları durumunda askerden döndükleri zaman işverene başvurup işyerinde yeniden çalışmaya başlamaları halinde askere gitmeden önceki kıdem süreleri yeniden çalışmaya başlamaları ile devam edecektir.

SSK’dan Yaşlılık Aylığı İçin Gereken Sigortalılık Süresi ve Prim Gün Sayısını Tamamlamış Olup Gerekli Yaşı Doldurmayı Bekleyenler Kıdem Tazminatı Alabilirler mi?

            1475 sayılı Yasanın 14. maddesinin 5. bendine göre SSK’dan yaşlılık aylığı için gereken en kolay emeklilik şekline göre 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim gün sayısı şartlarını tamamlamış olup gerekli yaşı doldurmayı bekleyenler kıdem tazminatı alabilirler. Bunun için söz konusu koşulları tamamlayıp yaşlılık aylığı için sadece yaş şartını bekliyor olduğunu SSK’dan alacağı bir yazıyla belgeleyere bu yazıyı işverenine ibraz etmesi yeterlidir. İşçi bu durumda kıdem tazminatı almak amacıyla iş akdini feshedebilir.

 

SSK’dan Yaşlılık Aylığı Bağlanması İçin Gereken 15 yıl Sigortalılık Süresi ve 3600 Prim Gün Sayısını Tamamlamış Olup Gerekli Yaşı Doldurmayı Beklediği için Kıdem Tazminatını Alan İşçi Tekrar Çalışabilir mi?

15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 600 prim gün sayısını tamamlamış olup gerekli yaşı doldurmayı beklerken kıdem tazminatını işyerinden almak amacıyla işyerinden ayrılan işçi kıdem tazminatını aldıktan sonra isterse başka bir işyerinde, isterse işverenin de istemesi halinde eski işyerinde çalışabilir.

Kıdem Tazminatı Almak İçin Doğum Haklı Bir Gerekçe Olarak Gösterilebilir mi?

Doğum, kıdem tazminatı alarak işten ayrılmak için gösterilecek nedenler arasında yer almıyor.  Ancak, kadın işçilerin doğum yapmaları durumunda, 4857 Sayılı Kanun gereği doğumdan önce sekiz hafta ve doğumdan sonra sekiz hafta ücretli izin hakları olduğu unutulmamalı. Çoklu doğumlarda doğumdan önceki süre iki hafta arttırılabilir. İstemeleri halinde doğum sonrası altı aya kadar ücretsiz izin de verilebiliyor. 

İşçinin Ölümü Halinde Hizmet Akdinin Feshinde Kıdem Tazminatı Ne Zaman Ödenir?

İşçinin ölmesi durumunda iş sözleşmesi kendiliğinden sona erecek olup kıdem tazminatının ödeneceği tarih işçinin ölüm tarihi olacaktır.

Kıdem Tazminatı Alacaklarında Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Kıdem tazminatı hakkında zamanaşımı süresi on yıldır. 

(Kaynak: Ali Tezel | 16.05.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.