Dünya Merkez Bankaları ve Varlık Durumları / Gürkan Danık

 Ülkelerin banknot ihracını, para politikalarının yürütülmesi ve finansal sistemin en önemli yapı taşı olan merkez bankaları bulundukları ülkelere göre farklı amaçlar barındırırlar örnek olarak Ülkemizde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) en temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktadır.

Merkez bankaları her ne kadar para politikalarını, otoritesini ve para arzı görevlerini yürütse de aslında ülkelerin bir nevi ilk yardım ve önlem paketini oluşturur bu tanımı yapmaktaki amacımız ülkelerin merkez bankalarında kötü gün ve piyasa dalgalanmalarına ve ani zikzaklara karşı olarak tuttuğu rezerv miktarıdır. Ülkeler merkez bankalarında herhangi bir kriz durumunda veya piyasaların ateşini alabilmek için bu rezerv miktarlarını kullanır bu rezervler altın ve dövizlerden oluşur örneğin bir ülkede döviz çıkışı gerçekleştiği zaman döviz kurlarında meydana gelen yükselişin olumsuz sonuçlarının önüne bir nebze geçebilmek ve piyasaları rahatlatmak için merkez bankası piyasaya rezervlerinden döviz salarak bu kur yükselmelerinin önüne geçebilir.

Dünyada ki merkez bankalarının rezervlerine baktığımızda son yıllarda dünyanın en büyük 6 merkez bankasının varlıkları, son 10 yılda yüzde 239’luk artışla 4.9 trilyon dolardan 16.9 trilyon dolara çıkarak tüm zamanların rekorunu kırdı. ABD Ulusal Enfl asyon Birliği (NIA) verilerinden yaptığı derlemeye göre, ABD Merkez Bankası (FED), Avrupa Merkez Bankası (ECB), Japonya Merkez Bankası, (BoJ), İsviçre Merkez Bankası (SNB), İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) toplam varlıkları, geçen yılın mayıs ayında, 2006’daki aynı aya göre yüzde 239 artarak 4.9 trilyon dolardan 16.9 trilyon dolara çıktı.

Son zamanlarda büyüme oranları ile ilgili olarak küresel anlamda kaygılara neden olan Çin Merkez Bankası 5 trilyon 497 milyar dolar ile en fazla varlığa sahip. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD’nin para politikalarını yöneten FED’in toplam varlıkları 4 trilyon 495 milyar dolarla ülkenin GSYH’sinin yüzde 25.41’ine ulaşırken, bu oran 2006’da yüzde 6.17 seviyesinde bulunuyordu.

Dünyada merkez bankası rezerv oranları artma gösterirken de farklı ülkelerde de çok farklı gelişmeler yaşanıyor özelikle son zamanlarda Bangladeş’te New York hesaplarında merkez bankasına ait 81 milyon doların siber ortamda çalınması Bangladeş Merkez Bankası Başkan’ı Atiur Rahman’ın istifa etmesine neden oldu bu durumun yaşanması finansal güvenlik konusunda da bazı soru işaretlerine neden oldu.

TCMB’de durum ise şuan ki görünüm özellikle faiz oranlarında para politikası kurumu FED’den gelen kararlar doğrultusunda ihtiyatlı olarak hareket etmekte 2006 yılından bu yana resmi olarak sürdürülen enfl asyon hedefl eme oranı olan %5 lik enfl asyon ise TCMB’nin gündeminde ki tazeliğini korumaya devam ediyor. Rezerv oranlarında ise giriş ve çıkışlarda devam etmekte TCMB toplam rezervleri, geçen haftalarda 2 milyar 718 milyon dolar artarak 114 milyar 793 milyon dolara yükseldi. Özellikle Türkiye’nin yaşadığı siyasi seçim ortamları ve küresel piyasalarda meydana gelen değişimler Çin’den yayılan ve tüm dünyayı endişeye atan büyüme rakamları ve FED’in faiz oranları ile ilgili tavırları doların kurunda meydana gelen iniş ve çıkışlar döviz rezervlerinde de değişimlere neden oldu.

Sonuç olarak dünya merkez bankalarının varlıklarının bu şekilde artış göstermesi ile birlikte küresel piyasalarda ileri ki yıllarda farklı durumlar yaşanabileceğini ve her bir ülkenin kendini koruyabilmek ve olası kriz ve kur savaşlarına karşı hazırlıklı olmaya çalıştıklarını görüyoruz.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 05.12.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.