Emekli olup da SSK’lı çalışanların aylıklarından kesinti olmaz / Ali Tezel

Yeni Sosyal Güvenlik Mevzuatı uyarınca, nereden emekli olursa olsun, emekli olduktan sonra SSK’lı olarak işe girenlerin emekli aylıklarından kesinti olmaz. İşyerinden aldıkları ücretlerden SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Prim) kesintisi olur. Emekli olup işyeri açan, şirket ortağı olanların ise emekli aylıklarından kesinti yapılır…

Ali abi, ben Emekli Sandığı’ndan teknik elaman olarak emekli oldum. Şu an bir fabrikada çalışmak istiyorum ama SSK’lı olacağım, maaşımda ne kadar kesilir beni bu konuda aydınlatır mısın? Deniz Altun

Sevgili kardeşim, 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun’un geçici 14 üncü maddesine göre;

“Geçici Madde 14 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Ancak;

***SSK’lı çalışanların SGDP’si

“a) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi (SSK) kapsamında çalışanlar için sosyal güvenlik destek primi oranı 80 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançlar üzerinden 81 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen prim oranına yüzde 30 oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır…”

Yani, nereden emekli olursa olsun SSK’lı olarak işe başlayanların emekli aylığına dokunulmaz ama çalıştıkları işyerlerinden aldıkları brüt ücret üzerinden yüzde 7,5 işçi kesintisi ve buna ilaveten yüzde 23,5 ile yüzde 28,5 arasında işveren katkı payı olarak SGDP alınır. Sizin de emekli aylığınız tam ödenecek ama işyerinden aldığınız brüt ücretten yüzde 7,5 SGDP kesilecek. Sizin durumunuzda buna girmektedir.

***Bağ-Kur’lu çalışanların SGDP’si

“b) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin süreler hariç olmak üzere çalışılan süreleri için, sosyal güvenlik destek primi oranı olarak bu Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde belirtilen hükümler uygulanır. Bu oran, bu maddenin yürürlüğe girdiği yılda % 12 olarak, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak uygulanır. Ancak bu oran % 15'i geçemez…”

Nereden emekli olursa olsun işyeri açıp vergi mükellefi olan, Ltd şirket ortağı olan veya A.Ş.’de hem ortak hem de yönetim kurulu üyesi olanların aldıkları emekli aylığından yüzde 15 (2010’da yüzde 14) oranında SGDP kesintisi yapılır.

***Vazife malülllerinin SGDP’si

“c) Harp malulleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayiş ve güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malullüğü aylığı almakta iken; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla çalışmaya devam edenler ile sonradan bu Kanuna tabi çalışmaya başlayacaklar için sosyal güvenlik destek primi uygulanmaksızın bu Kanunun 5 inci maddesinin (c) bendi hükümleri uygulanır…”

Madde içinde geçen 5 inci maddenin (c) bendine göre ise;

“c) Harp malulleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış malullerden, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmez. 3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış maluller ile aynı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife malullüğü aylığı alan er ve erbaşların, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olmaları halinde de aylıkları kesilmez. Aylıkları kesilmeksizin 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışanlar hakkında uzun vadeli sigorta kolları, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışanlar hakkında ise iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. İş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır. Bu fıkra kapsamına girenlerden ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.”

Bahsi geçen uygulamalara göre; yukarıda sayılan T.C. Emekli Sandığı’ndan vazife malüllüğü aylığı alanlardan, SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olarak çalışmaya başlamaları halinde emekli aylıklarından hiçbir kesinti yapılmaz. Çalıştıkları işyerlerinden aldıkları ücret üzerinden sadece yüzde 1 ile 6,5 oranında işkazası meslek hastalığı primi kesilir. Bağ-Kur’lu iseler bildirdikleri kazanç üzerinden bu oranlarda prim alınır.

***Vazife malülleri isterlerse ikinci emeklilik primi de ödeyebilirler

5434 sayılı Kanuna göre vazife malullüğü aylığı almakta iken SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olarak çalışanlar isterlerse, yazılı bir dilekçe ile yüzde 20 oranına uzun vadeli (emeklilik) primi de ödeyebilirler ve ödedikleri primler ile ilerde SSK ve Bağ-Kur’dan da ikinci bir emekli aylığına hak kazanabilirler. Bu kişilerden yüzde 12,5 oranındaki GSS primi asla alınmaz.

Ayrıca sadece er ve erbaş iken vazife malullüğü aylığı almaya başlayanlardan memuriyete girenler olursa, bunların emekli aylıklarına da dokunulmaz, memur olarak aldıkları ücretlerden yüzde 20 oranında emeklilik primi kesilir ve ilerde şartlarını tamamlayınca memur olarak emekli de edilirler.



Gurbetçinin emeklilik çilesi

506 sayılı Yasa’ya göre kişi Almanya'da başkonsoloslukta 35 yıl çalışmış işten çıkarılmışsa ve 506 sayılı yasaya göre emekli olup bu ülkede yaşamaya devam etmek istiyorsa, 3 yıldır emeklilik işlemlerinin bitmesini bekliyorsa, SGK’dan sağlık hizmeti nasıl olur diye soruyorum, SGK bir yıldır cevap vermiyor. Emekli maaşımı bağlatamıyorum, Türkiye’de ikamet adresim yok. Haftada 3-5 saat çalışarak alman sağlık sigortası güvencesi alayım diyorum maaşın kesilir deniyor. Özel sağlık sigortası yaptırayım diyorum SGK telefonda maaşını keseriz diyor. Lütfen bir açıklama bir yardım. Ulviye (ulviye.k@web.de)



Ulviye hanım, SGK üç yıldır sizin emeklilik işlemlerinizi gerçekleştirememişse bir sorun var demektir ama gönderinizden sorunun ne olduğunu anlayamadım. Türkiye’de SSK’dan emekli olup Almanya’da yaşamanızda ve ikamet etmenizde hiçbir sorun yok ama çalışmanız yasak. Siz şu an isterseniz özel sağlık sigortası yaptırabilirsiniz hiçbir sorun olmaz. İsterseniz de harcayacağınız sağlık giderlerinizi faturalaştırın, ilerde emeklilik işleminiz tamamlanıp 3 yıllık birikmiş emekli aylıklarınızı alınca, biriktirdiğiniz fatura bedellerini de SGK’dan tahsil edebilirsiniz.



SGK ölüm parası

SGK’dan emekli olan dedem vefat etti. Vefat eden emekli SGK'lılar için herhangi bir ölüm yardımı yapılıyor mu? Şayet yapılıyorsa ne zaman ve hangi evraklarla başvuracağız? Akif Kaçan

Akif bey, vefat eden SSK ve Bağ-Kur emeklileri için en yakında Sosyal Güvenlik Merkezine gömme izin kağıdı ile yakınları müracaat ederlerse, 308 lira olarak ödenir. Dedeniz memur emeklisi ise en az 864 lira olmak üzere bir emekli aylığı tutarında cenaze ödeneği verilir. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir.



İkramiye davası için red yazısı gerekir

Annem 1967-1978 yılları arasında 11 sene süren memuriyet hayatı sonrasında dışarıdan primleri ödenerek işçi emeklisi oldu, okuduğumuz gazete haberlerinde dışarıdan dava açarak memuriyet süresince çalışmasına karşılık olarak tazminat farkını alabileceğimizi öğrendik ve bir dilekçe ile SGK ve mahkemeye başvurma kararı aldık. Ancak tarihler biraz eski olduğu ve evde tam belgeleri bulamadığımız için dilekçedeki bazı boşlukları dolduramıyoruz. Örneğin, emekli olduğu kurumdaki TAHSİS NUMARASI, mesela daha önce biz herhangi bir tazminat başvurusunda bulunmadık ama örnek dilekçede başvuru tarihi ve red tarihi isteniyor. Ayrıca SGK'ya da başvuruda bulunmadık ancak yine red aldığımız tarihin doldurulması isteniyor, bu tür bilgilere nereden ulaşabiliriz ve mağduriyet durumumuzun giderilmesi için neler yapabiliriz bir yol önerirseniz çok mutlu oluruz. Umut Nasöz



Sayın okurum, annenizin alamadığı yaklaşık 14500 liralık emekli ikramiyesi için size lazım tahsis numarası yerine TC kimlik numarası yazmanız da yeterlidir. Ancak, idare mahkemesinde dava açabilmeniz için mutlaka SGK’ya başvurup red yazısı almanız gerekir, veya başvurunuzdan itibaren 60 gün içinde cevap vermezse de bu da zımni red anlamına gelir. Red veya zımni redden itibaren de 60 gün içinde dava açmakta mecburidir. Bütün bu işlemleri profesyonellere bırakmak isterseniz de 0212 2921651’den mesai saatleri içinde ayrıntılı bilgi isteyebilirisiniz.

(Kaynak: Habertürk | 01.09.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.