Yaşı bekleyenlere emeklilik var mı? / Sadettin Orhan

Soru: Sadettin Bey, duyduğumuz kadarıyla emeklilik için prim günü ve sigortalılık süresini doldurup da yaşı bekleyenlerin hemen emekli edilmesiyle ilgili bir çalışma varmış.
Gerçekten böyle bir düzenleme yapılacak mı? Emekliliği yaş sebebiyle bekleyen birisi olarak beni de kapsar mı? Erol Teniz

Cevap: Erol Bey, MHP'li bir milletvekili tarafından böyle bir yasa teklifi TBMM'ye sunuldu. Böyle bir yasanın çıkması demek, milyonlarca kişinin bir anda emekli olup aylık almaya başlaması demek olur. Ancak söz konusu teklifin yasalaşması konusunda çok fazla ümitlenmeyin. Zira böyle bir düzenlemenin faturasını, bugünkü mali durumuyla SGK'nın kaldırması mümkün olmaz.

Azerbaycan'daki çalışmalar

Soru: Sadettin Bey, 1996'da yurtdışında çalışmaya başladım. Azerbaycan'da Türk okullarında öğretmenlik yaptım ve 2009'da döndüm. Oradaki süreyi ikili anlaşma gereği burada saydırmam mı gerekiyor, yoksa yurtdışı borçlanması olarak borçlanmam mı gerekiyor? Azerbaycan'la Türkiye'nin ikili sosyal güvenlik anlaşması var, bunu biliyorum ama hangi tarihleri kapsıyor? Geçmiş tarihler için de geçerli mi? Nasıl bir yol izlemeliyim? Mahmut Taktak

Cevap: Mahmut Bey, sizin de belirttiğiniz gibi Türkiye'nin Azerbaycan ile ikili sosyal güvenlik anlaşması mevcut. 09.08.2001 tarihinde yürürlüğe giren bu anlaşmaya göre, Azerbaycan'daki çalışmalarınız Türkiye'de emeklilik yönünden dikkate alınacaktır. Anlaşma 2001 yılında yürürlüğe girmekle birlikte, anlaşma öncesi çalışmalar da geçerli çalışma/hizmet olarak dikkate alınıyor. Dolayısıyla Türkiye'den emeklilikte Azerbaycan'daki çalışmalarınız da birleştirilecektir. Bunun için bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne dilekçe vermeniz yeterli.

Doğum borçlanması yapabilir miyim?

Soru: Sadettin Bey ben 20.02.1963 doğumlu bir bayanım. 22.06.1999'da ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladım. 17.06.2009 tarihine kadar ara vermeden çalıştım. Bu tarihte işten ayrıldım. 11.12.1984, 14.07.1989 ve 06.10.1990 tarihlerinde 3 tane doğum yaptım. Bu doğumlarla ilgili olarak doğum borçlanması hakkından yararlanabiliyor muyum? Kadriye Narhın

Cevap: Kadriye Hanım, doğum borçlanmasıyla ilgili geçtiğimiz günlerde yayınladığımız yazı dizimizde geniş açıklamalara ve örneklere yer verdik. Ancak kaçıranlar için tekrar edecek olursak; halihazırdaki SGK genelgesine göre sigorta başlangıcından önceki doğumlar borçlanılamıyor. Yani sizin durumunuzdaki bayanların borçlanma talepleri reddediliyor. İdari aşamada borçlanması reddedilen çok sayıda bayanın iş mahkemelerinde dava açtığını biliyoruz. Ancak sonuç hangi yönde olur şimdiden kestirmek güç. Verdiğiniz bilgilere göre, doğum borçlanması yapmaksızın 20 yıl, 5975 gün ve 56 yaşınızı doldurarak emekli olacaksınız. Yargı yoluyla da olsa iki çocuğunuz için doğum borçlanması yapabildiğinizi varsayarsak, 4 yıl daha erken (52 yaşınızda) olursunuz.

Babamın maaşı neden düşük?

Soru: Sadettin Bey, benim babam çiftçi Bağ-Kur'undan emekli. 15 yıl ücret yatırmışlığı var. Elinde tüm makbuzları mevcut. 6. basamağa kadar çıkıp yatırdığına dair makbuzları var. Ama kendisi ikinci basamaktan emekli edilmiş. Böyle bir şey nasıl olur? Biz bu konuda ne yapabiliriz? Eyüp Gedik

Cevap: Eyüp Bey, eski adıyla Bağ-Kur'lu yeni adıyla 4/b'li sigortalıların aylıkları hesaplanırken, basamak sisteminin uygulandığı 1 Ekim 2008 öncesi ayrı, bu tarih sonrası ise ayrı değerlendirilir. 1 Ekim 2008 öncesi için kişinin her bir basamakta ödediği primler ve ay sayısı dikkate alınarak ağırlıklı ortalama kazanç (AOK) tespit edilir ve buna göre aylık hesaplanır. 15 yıl üzerinden emekli olan babanızın normalde en az 12. basamaktan emekli edilmesi gerekir. Zira Bağ-Kur'da 1. basamaktan 12. basamağa kadar otomatik yükseltme yapılır. Size tavsiyem, önce ilgili SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvurup bilgi talep edin. Verilen cevaba göre dilerseniz iş mahkemesinde dava açabilirsiniz.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 07.10.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.