12 Eylül mağdurları, boçlanma için 25 Ağustos'a kadar başvursun / Ahmet Yavuz

Ülkemiz demokrasi tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilmesi gereken, geçen eylülde yapılan referandum sonrasında vatandaşlarımızın daha demokratik ve özgür bir ortamda yaşamaları için düzenlemeler yapılıyor.

Diğer taraftan da geçmişte antidemokratik muamelelere maruz kalanların mağduriyetinin giderilmesi için adımlar atılıyor. Onlardan birisi de 12 Eylül darbesinden sonra mağduriyet yaşayanlara getirildi.

SGK Kanunu'na 6111 sayılı kanunla eklenen maddeyle 12 Eylül mağdurlarına borçlanma imkanı getirildi. Düzenlemeye göre; sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar sebebiyle yakalanan veya tutuklananlardan, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yönetime el koyduğu 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenler, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri borçlanabilecek. Bunun için kendilerinin ya da hak sahiplerinin bu durumlarını belgeleyerek 25 Şubat 2011 tarihinden itibaren altı ay içerisinde talepte bulunmaları gerekiyor.

Talep bulunulması kaydıyla, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreler, talep tarihinde hesaplanacak primlerin; bu durumlarından dolayı dava açıp tazminat alanların borcun tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince, tazminat almamış olanların ise Hazine'ce ödenmesi suretiyle borçlandırılacak. Bu şekilde borçlanılan süreler emeklilik hesaplamasında SSK prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilecek. Ancak, sigortalılık başlangıç tarihinden önceki borçlanılan süreler sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeyecek. Yani o tarihten önce sigortası başlamamış olanların sigorta başlangıç tarihi geri gitmeyecek.

Ayrıca 5434 sayılı kanuna tabi çalışmakta iken, sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar sebebiyle yakalanan veya tutuklananlardan, 12 Eylül darbesinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenlerin, herhangi bir nedenle hizmet sayılmayan gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri, hizmet sürelerine eklenecek. Bunun için kendileri veya hak sahiplerinin bu durumlarını belgelemeleri, 25 Ağustos'a kadar (altı ay içerisinde) talepte bulunmaları gerekiyor. Bu durumdaki mağdurların talepte bulunmaları kaydıyla, gözaltına alındıkları veya tutuklandıkları tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık derece ve kademesinin talep tarihindeki katsayılar ve emeklilik keseneğine esas aylığın hesabına ait diğer unsurlar ile kesenek ve karşılık oranları esas alınmak suretiyle hesaplanacak borçlanma tutarının aynı sürede kendilerince veya hak sahiplerince ödenmesi halinde hizmet sürelerine eklenecek.

Kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihine kadar, kendi sigortalılıklarından dolayı sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık bağlanmış olanlar ile yukarıda belirtilen kapsamda sayılan süreleri herhangi bir şekilde sigortalılık hizmeti olarak değerlendirilmiş olanlar, yeni getirilen borçlanma imkanından faydalanamıyor. Gelir veya aylık bağlanmayan ya da toptan ödeme yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye edilenler, borçlanacakları bu süreler ile birlikte emekli veya yaşlılık aylığına veya gelire hak kazanacak olanlara, geçmişe yönelik aylık ve farkı ödenmiyor. Bu kapsamda borçlandırılan süreler emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınmayacak.

İşsizlik Sigortası'ndan faydalanmada 120 gün şartı devam ediyor

Daha ince İşsizlik Sigortası'yla ilgili yazdığım yazıda bir noktada yanlış yorum yapmışım. Dikkatli okurlarım hemen beni soru yağmuruna tuttu. Gelen sorulara elimden geldiğince cevap yazmaya çalıştım ama konuya bir de burada açıklık getirmekte fayda var. 6111 sayılı kanunla yapılan düzenlemeyle 4857 sayılı kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlardan 5510 sayılı kanunun 52'nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında İşsizlik Sigortası primi ödeyen isteğe bağlı sigortalılar ile aynı kanunun ek 6'ncı maddesi kapsamındaki bazı kısmi süreli çalışanların sigortalılıklar (ticari taksi, dolmuş işyerleri ve ilgili maddede belirtilen diğer çalıştırılanlar) İşsizlik Sigortası kapsamına alındı. Bu sigortalıların İşsizlik Sigortası alması için işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışma şartı aranmayacak. Ancak bunların dışındaki diğer sigortalılar için halen işten ayrılmadan önce 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışma şartı devam ediyor.

Ayrıca 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 48'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca işveren, hizmet akdi 51'inci maddede belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermiş olan sigortalılar hakkında; işten ayrılma bildirgesini üç nüsha olarak düzenleyip, 15 gün içinde bir nüshasını İş-Kur'a göndermek, bir nüshasını sigortalı işsize vermek ve bir nüshasını da işyerinde saklamakla yükümlü. Ben de sadece bildirgenin bu yönünden bahsetmiş, üç nüshanın hazırlanıp ilgili yerlere verilmesi gerektiğini yazmıştım. Ancak 5510 sayılı kanunla getirilen başka bir düzenleme bazı durumlarda bu bildirgenin iki nüsha olarak hazırlanmasını yeterli kılıyor.

Buna göre 5510 sayılı kanunun 9'uncu maddesi uyarınca sigortalılığı sona erenlerin durumları işverenleri tarafından en geç on gün içinde SGK'ya bildirilir. 5510 sayılı kanunun ek 1'inci maddesi uyarınca; işverenler tarafından bu şekilde yapılan bildirimler yukarıda anlattığım ve üç nüsha olarak düzenlenmesi gereken bildirimlerin yerine geçiyor. Bu konuyla ilgili çıkarılan yönetmelikte belirtildiği üzere İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 48'inci maddesi uyarınca yapılması gereken sigortalı ve işyeri bildirimleri kuruma yapılıyor. Dolayısıyla sigortalıya ve SGK'ya on gün içinde işten ayrılma bildirgesinin verilmesi İş-Kur'a belge verilmesi yükümlülüğünü ortadan kaldırıyor.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 11.04.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.