Yıllık izinden vazgeçilemez / Sadettin Orhan

Yaz ayları yaklaşırken yıllık izinle ilgili sorular yine artmaya başladı.
Bir okurum, yıllık izin konusunda yanlış bir uygulamaya değinmiş ve diyor ki;

"Sadettin Bey, işyerimizde yaz aylarında yoğunluk yaşanıyor. Bunun için işveren, 'ben size izin paranızı vereyim, izin kullanmayın' diyor. Kimi arkadaşımız buna razı olurken kimimiz razı değiliz. Acaba bu konuda yasal haklarımız ve uygulama nasıl olmalıdır? E. D."

Okurumun belirtmiş olduğu uygulama, maalesef pek çok işyerinde başvurulan yanlış bir uygulama. Bir kere Anayasamız gereği dinlenmek, bütün çalışanların tabii hakkıdır ve bu haktan vazgeçilemez. Bunun sonucu olarak İş Kanunu'nda;

- Bir işyerinde bir yılı dolduran çalışanın izin hakkının doğacağı,

- Bu izin hakkından vazgeçilemeyeceği,

- Kıdemi 1 ila 5 yıl arası olanlara 14 gün, 5 ila 15 yıl arası olanlara 20 gün ve 15 yıldan fazla kıdemlilere 26 gün ücretli izin verileceği,

- 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçilere her halükarda 20 gün izin verileceği,

- İzin sürelerinin iş sözleşmesi ve toplu sözleşmelerle artırılabileceği

hükümleri yer almaktadır. Bu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, işveren herhangi bir işçiyi izin kullanmak yerine izin parası almaya zorlayamaz. Ayrıca işçinin kendisi de izin hakkından vazgeçemez, 'izin yerine izin parası alayım' diyemez. Yıllık izin kullandırmayan, izin yerine ücret ödeyen veya izni eksik kullandıran işverenlere her bir işçi için 219 lira para cezası uygulanır. Dolayısıyla İş Kanunu'ndaki izin hükümlerine aykırı hareket eden işverenin Bölge Çalışma Müdürlüğü'ne şikayet edilmesi gerekir.

İş kazasının emekliliğe etkisi olmaz

Soru: Sadettin Bey 2006 yılında iş kazası geçirdim ve %16 oranında iş göremezlik raporu verildi. SGK tarafından aylığa bağlandım. Normal emekli olmam için gereken prim gün sayımda bu geçirmiş olduğum iş kazası nedeniyle bir indirim olabilir mi? Daha erken emekli olma şansım var mı? Rasim Biçil

Cevap: Rasim Bey, iş kazası sonucu oluşan iş göremezlik oranınız %10'un üzerinde olduğu için SGK tarafından sürekli iş göremezlik geliri başlanmış. Ancak uğradığınız iş kazası ve oluşan iş göremezliğin emeklilik şartlarınıza hiçbir etkisi olmaz. Daha önce hangi yaş ve prim gününe tabiyseniz yine aynı şartlarla emekli olacaksınız.

Prim teşvikinde altı ay şartı var

Soru: Makine mühendisi olarak bir işe başladım. Deneme süreci denilerek sigortamın 2 ay sonra başlayacağını söylediler. Biraz araştırdım, devletin istihdamı artırmak için ilk defa işe gireceklerle ilgili işverenlere sigorta teşviki verdiğini öğrendim. Sormak istediğim, diyelim ki benim sigortam başladı ama ben işi beğenmedim, 1-2 ay sonra bıraktım. Devletin bu işveren teşvikinden tekrar yararlanabilir miyim? M. K.

Cevap: Değerli okurum, öncelikle sigorta konusunda deneme süresi olmaz. Deneme süresi İş Kanunu'nda düzenlenmiş bir konu olup, taraflar iki ay içinde iş sözleşmesini bildirimsiz ve tazminatsız olarak feshedebilirler. Sigortada deneme süresi olmadığından, işe başladığınız gün sigortanızın başlatılması gerekirdi. Teşvik konusuna gelirsek, bu işyerinde teşvik kapsamında sigortanız başlatılırsa, işten ayrılıp başka bir işyerinde altı ay içinde başlamanız halinde yeniden teşvik kapsamında sigortalı olamazsınız. Zira sigortalılar açısından, son altı ayda SGK'ya bildirilmemiş olma şartı bulunuyor. Altı ay aradan sonra başlarsanız teşvik kapsamına girersiniz.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 28.05.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.