Zam alamayan işçi istifa edebilir mi? / Sadettin Orhan

Genel olarak ücret zamları yıl başlarında yapılır.
Dolayısıyla her yılbaşından sonra ücretlerle ilgili aldığımız sorularda belirgin bir artış olur. Özellikle ücretine zam yapılmayan veya umduğu zammı alamayan ya da mesai arkadaşları zam aldığı halde kendisi alamayan çalışanlar, yasal haklarını merak ederler. İşte ücret konusunda çalışanlarımızın bilmesi gereken hususlar;

· İşverenin uygulayacağı ücret politikasının kırmızı çizgileri Anayasa ve yasalarla belirlenmiştir.

· En önemli iki kırmızı çizgiden birisi ücretsiz çalıştırma (angarya) yasağı, diğeri de asgari ücretin altında ücret ödeme yasağıdır.

· Bu kırmızı çizgiler dahilinde, işçi ve işveren gerek toplu gerekse bireysel iş sözleşmeleriyle ücret politikasının detaylarını belirleyebilirler.

· Toplu/bireysel iş sözleşmesinde hüküm yoksa işveren ücretlere zam yapmak zorunda değildir.

· Aynı sektörde kimi işverenlerin zam yapması, diğer işverenlerin de yapmasını zorunlu kılmaz.

· Ücretine zam yapılmayan işçi, sadece bunu gerekçe göstererek işten ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanamaz. Yargıtay kararları da bu yöndedir.

· İşveren, "eşit işlem ilkesi" gereği, bazı çalışanlara zam verip bazılarına vermeme şeklinde bir ayırım yapamaz.

Fakat objektif kriterlere göre ücret artışını farklılaştırabilir.

· İşçi, objektif bir kriter olmaksızın, diğer çalışanlara zam yapıldığı halde kendisine zam verilmemesini gerekçe göstererek istifa ederse kıdem tazminatına hak kazanır.

Görüldüğü üzere, işverenin ücretlere düzenli olarak zam yapmasını gerektirecek zorlayıcı bir yasal düzenleme bulunmuyor. Ücret politikasının en önemli kaynağı bireysel/toplu iş sözleşmeleridir. 2012 yılı için hiç zam alamayan veya umduğu zammı alamayan okurlarımıza duyurmuş olalım.

1800 günle malulen emekli olur

Soru: Amcam Bursa'da dolmuş şoförlüğü yapıyor. Dolmuş sahibiyle anlaşıp, ayda 100 TL amcam 100 TL de mal sahibi vermek suretiyle sigorta primleri ödeniyor. Kendisinin 1992 yılında 120 gün SSK primi var. Şu an ödenmekte olan sigorta priminin amcama faydası olur mu? Kendisi beyin ameliyatı oldu, malulen emekli olma şansı var mı? Fatma A.

Cevap: Fatma Hanım, amcanız toplam prim gününü 1800 güne tamamlarsa ve en az %60 oranında iş göremez raporu alabilirse malulen emekli olabilir. Fakat şu an fiilen şoförlük yapabildiğine göre, malullük raporunun verilmesi biraz zor görünüyor. Prim gününü 3600 güne tamamlaması halinde yaş haddinden emekli olabilir.

Engelli olarak 2018'de emeklisiniz

Soru: Sadettin Bey, ben 12/11/1980 doğumluyum. 2000 yılında Bağ-Kur'lu oldum ve 2 yıl 7 ay ödedim. Daha sonra SSK'lı oldum ve şu an 3049 günüm mevcut. Ayrıca %40 engelli raporum var. Buna göre ne zaman ve ne şekilde emekli olabilirim? İsmail D.

Cevap: İsmail Bey, toplam prim gününüzü 4080 güne tamamladıktan sonra 18 yıllık sigortalılık sürenizi doldurmayı bekleyeceksiniz. Yani 2018 yılında emeklilik dilekçenizi verebilirsiniz.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 14.03.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.