Cari açığı teşvikle çözmek / Tahsin Sınav

Ülkemizin ekonomik sorunlarından birinin, belki en önemlisinin "cari açık" olduğunu söyleyebiliriz. Bu sorunla mücadele için teşvik sistemimizde yenilik gereği kamuoyunda benimseniyordu. Başbakan tarafından açıklanan yeni teşvik sisteminin başlıca hedefinin de bu eksende şekillenmiş olduğu anlaşılıyor. Kısaca vurgulanacak olursa, "cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malı ve ürünlerin üretiminin artırılması" amacı yanında, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, destek unsurlarının etkinliğinin artırılması, kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesi ve teknolojik dönüşümü sağlayacak yüksek ve orta-yüksek teknoloji içeren yatırımların desteklenmesi de bu yeni teşvik sisteminin hedefleri arasında yer almaktadır.

Dünyada global kriz süreci yaşanırken, ülkemizde 2009 yılında geliştirilip uygulamaya konulan istihdam teşviklerine göre, temel farklılık ise bölgesel teşvik yerine, "il bazında destek" uygulamasının öngörülmesidir. Sistemde dört farklı teşvik unsuru yer alıyor:

"Genel", "bölgesel", "büyük ölçekli" ve "stratejik yatırımlar" hakkında teşvik sağlanacak olması. Genel Teşvik Uygulamalarında bölge ayrımı yapılmaksızın; teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almayan ve belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlayan yatırımların, KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti destekleri ile desteklenmesine devam edilecek.

"Bölgesel Teşvik"te "il bazlı bir sistem" oluşturuluyor ve Türkiye 6 bölgeye ayrılıyor: 1. Bölge: Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Muğla. 2. Bölge: Adana, Aydın, Bolu, Çanakkale, Denizli, Edirne, Isparta, Kayseri, Kırklareli, Konya, Sakarya, Tekirdağ, Yalova. 3. Bölge: Balıkesir, Bilecik, Burdur, Gaziantep, Karabük, Karaman, Manisa, Mersin, Samsun, Trabzon, Uşak, Zonguldak. 4. Bölge: Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas. 5. Bölge: Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat. 6. Bölge: Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van. Bölgesel Teşvik uygulamalarında dikkat çeken nokta, eğer yatırım 6. Bölge'de yapılırsa, asgari ücret üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi Stopajı Desteği ve Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği de verilecektir. Bu teşvikler, yenidir ve böylece altıncı bölgede yapılacak yatırımlarda ücret üzerindeki işveren ve işçi hissesi sigorta primleri ve Gelir Vergisi yükünün tamamı, 10 yıl süreyle ortadan kalkacaktır. Böylece bölgesel kalkınma farkları ve göç azalacaktır.

Yeni Teşvik Sisteminde "Büyük Ölçekli Yatırımlara Destek" de çok önemli.. Teknoloji ve Ar- Ge kapasitesini artıracak ve uluslararası alanda rekabet üstünlüğü sağlayacak yatırımlara "KDV İstisnası", "Gümrük Vergisi Muafiyeti", "Vergi İndirimi", "Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği" ve "Yatırım Yeri Tahsisi" desteği verilecektir. Yatırım, 6. Bölge'de yapılmışsa, ayrıca asgari ücret üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi Stopajı Desteği ve Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği de belirtilen desteklere eklenecektir. Öncelikli alanlarda yapılacak yatırımlar, 2, 3, 4 ve 5. bölgelerde yer alması durumunda, 5. Bölge desteği alabilecek. Bu yatırım sektörleri ise şöyledir: "Otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik test merkezleri, rüzgâr tüneli, tasarım. Belirli büyüklükte ve özellikte belirli ilaç ve savunma sanayi yatırımları. Özel sektörce gerçekleştirilecek ilk, orta ve lise eğitim yatırımları, denizyolu ve demiryolu ile yük ve yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, madencilik yatırımları, Bakanlar Kurulu'nca belirlenen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri'nde yapılacak turizm yatırımları.

Yeni sistemde "Stratejik Yatırımlar İçin Teşvik" anlamında "ithalat bağımlılığı olan yüksek ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik teşvikler" de yer almaktadır. Stratejik yatırımlar ise şöyle tanımlanıyor: Asgari yatırım tutarı, 50 milyon TL olan; %50'den fazlası ithalatla karşılanan; asgari %40 katma değer üreten; üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 Milyon dolar olan (yurtiçi üretimi olmayan mallarda bu şart da aranmayacaktır) münhasıran enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek enerji yatırımları. Bu teşviklerde bölge ayrımı yapılmaksızın, ülkenin neresinde yapılırsa yapılsın Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, sigorta primi işveren hissesi desteği, vergi indirimi, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, bina inşaat harcamalarına KDV iadesi ve sadece 6. bölgedeki yatırımlar için 10 yıl süreyle uygulanmak üzere Gelir Vergisi stopajı desteği verilecektir. Yani stratejik yatırımlarda, diğer yatırımlardaki teşviklere ek olarak "KDV İadesi Teşviki" de verilecektir.

Bu teşvik sisteminin yasal yapısı henüz oluşmamıştır. Ayrıca sözkonusu yasal düzenlemelerin uygulanması da oldukça önemlidir. Bu ve benzer hususlar hakkında başka değerlendirmelerimiz de olacaktır.

Öğretmenlerin beklentisi, verilen sözün tutulması!

Belediyeler ve özel idarelerde görev yapan sözleşmelilerin kadro istekleri hakkında ve Teknik Öğretmenler hakkında muhtelif yazılar yazdım. Şimdi de "Ataması Yapılmayan Öğretmenler" konusu önümüzdedir.

Aslında her şey 2010 yılının Kasım ayında başladı. Eski Millî Eğitim Bakanımız Nimet Çubukçu (Baş) resmî olarak şu açıklamayı yaptı: "Biz, 2011 yılında 55 bin öğretmen alacağız ve bu alımların tamamını da tek seferde, ağustos ayında yapacağız." Nimet Çubukçu'nun bu atamaları tek seferde yapması bütün öğretmenler için çok büyük önem taşıyordu. Çünkü sene içinde bölük pörçük alımlar olduğu zaman sözleşmeli öğretmenlik de o dönemde devam ettiği için yüksek puanlı sözleşmeliler kadroya geçiyor, yani öğretmenlerde sadece statü değişikliği oluyor ve "yeni alımlar ancak yarı yarıya" yapılıyordu. Ayrıca yıl içinde sürekli öğretmen değişimi olduğu için öğrenciler de bundan zarar görüyordu. Sayın eski bakanımız Nimet Çubukçu'nun tek atama haberi her kesim tarafından büyük destek gördü. Zaten çıkartılan bir kanun ile ara dönem atamaları da iptal edildi. Her şey bir yana, 55.000 öğretmen alımı olağanüstü bir şeydi; çünkü cumhuriyet tarihi boyunca bu denli yüksek sayıda toplu bir alım hiçbir zaman yapılmamıştı. Sonuç itibarıyla bu verilen 55.000 atama sözü, bütün ataması yapılmayan öğretmenleri müthiş derecede umutlandırdı. Ama hepsi de ümitliydi; çünkü DEVLET, SÖZ VERMİŞTİ: TEK SEFERDE 55.000 öğretmen alacaktı ağustos ayında. Temmuz ayında sınav yapılacak ve bu sınava göre de bir ay sonra öğretmen alınacaktı. Herkes 2011 Temmuz'undaki sınava harıl harıl çalışıyordu. Ve her şey sözün tutulmasının beklendiği 2011 Ağustos ayında patlak veriyor. Sadece 11.000 alım yapılacağı, yani 55.000 yerine sadece 11.000 öğretmen alımı. Bu mağduriyetin giderilmesi için en geç haziran ayında, yani devlet sözünün son tutulma tarihi olan Haziran ayında 28.000 atama yapılmalı, ücretli öğretmenliğin de topyekün kaldırılması isteniyor!

 

(Kaynak: Yeni Şafak | 16.04.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.